Μια από τις μεθόδους ανίχνευσης του μέλλοντος ονομάζεται «Μέθοδος των Δελφών» με αναφορά προφανώς στις λειτουργίες πρόγνωσης του μέλλοντος που γίνονταν στους αρχαίους Δελφούς. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αναγάγει την ανάλυση του μέλλοντος σε συστηματική δραστηριότητα ατομικού και συλλογικού ενδιαφέροντος, αν και δεν υπήρχε βέβαια η ανάλυση κινδύνου και η ανάλυση αβεβαιότητας στο σκεπτικό τους.
Το βιβλίο έχει σκοπό να εφοδιάσει τον αναγνώστη με το απαραίτητο γνωσιακό υπόβαθρο για να είναι σε θέση είτε να μετέλθει την άσκηση της ενόρασης μέλλοντος είτε να είναι σε θέση να κάνει κριτική σε παρόμοιες προσπάθειες. Παράλληλα, θα αποκτήσει την ικανότητα να συντάσσει σενάρια του μέλλοντος για γενικούς και ειδικούς σκοπούς. Βεβαίως η διαδικασία διαμόρφωσης των σεναρίων του μέλλοντος είναι μια εξαιρετική σύνθετη εργασία, αλλά η γνώση που εμπεριέχεται στο παρόν βιβλίο θα του εξασφαλίσει ένα γνωσιακό επίπεδο αφετηρίας. Γι’ αυτό και το παρόν βιβλίο θα πρέπει να θεωρείται μια αρχική συμβολή στην καλλιέργεια του αντικειμένου. Παρόλο που το μέλλον αποτέλεσε το αντικείμενο προσοχής του ανθρώπου από την ύπαρξή του στη Γη, ως αντικείμενο επιστημονικής προσέγγισης έχει αναπτυχθεί πολύ πρόσφατα με αποτέλεσμα να έχει επικρατήσει και η σχετική αγγλοσαξονική ορολογία με κύρια έκφραση το «foresight», που στην ελληνική θα έπρεπε να μεταφραστεί «ενόραση».
Όμως, πολύ σωστά, η «ενόραση» παραπέμπει σε μια δραστηριότητα του ανθρώπινου μυαλού που εμπεριέχει στοιχεία που βρίσκονται μακρύτερα από την αιτιοκρατική και αξιωματική θεμελίωση της επιστημονικής σκέψης, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η δυσπιστία απέναντι στα συμπεράσματα των εκτιμήσεων για τις εναλλακτικές διαδρομές του μέλλοντος. Γι’ αυτό προτιμήσαμε να χρησιμοποιήσουμε στον τίτλο του βιβλίου την έννοια του μακροχρόνιου σχεδιασμού, αν και η λέξη «σχεδιασμός» παραπέμπει σε μια συνειδητή ανθρώπινη προσπάθεια επηρεασμού του μέλλοντος προς την επίτευξη ορισμένων στόχων και δεν περιγράφει απλώς τις εναλλακτικές διαδρομές του μέλλοντος. Όμως, εν τέλει, αυτός δεν είναι ο απώτερος σκοπός μας; Να αντιληφθούμε πώς μπορεί να είναι το μέλλον για να τοποθετηθούμε απέναντι στην προοπτική επίτευξης στόχων-οροσήμων που αφορούν την ατομική και κοινωνική ζωή. Γι’ αυτό τελικά δικαιώνεται η επιλογή της έννοιας του «μακροχρόνιου σχεδιασμού» στον πυρήνα του προβληματισμού μας.
Αναφορικά με τον όρο της «πολιτικής οικονομίας», είναι εμφανές πως υποδηλώνουμε ότι κινούμεθα κοντά σε μια γενική και ολοκληρωμένη αντίληψη της πραγματικότητας με οικονομική, κοινωνική και πολιτική διάσταση, αφού και στη μελέτη του παρόντος και του παρελθόντος υιοθετούμε την άποψη της πολιτικής οικονομίας. Πρόκειται ουσιαστικά για την ολοκληρωμένη ανάλυση της ανθρώπινης δραστηριότητας. Με άλλα λόγια αυτό που επεξεργάζεται το βιβλίο είναι να δώσει τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές διατάσεις της μακροχρόνιας αντίληψης, άρα και σχεδιασμού για το μέλλον. Συνεπώς, ο τίτλος του βιβλίου αυτού, που θα αντιπροσώπευε πολύ καλύτερα τις προθέσεις των συγγραφέων, θα ήταν «Η Πολιτική Οικονομία της Ενόρασης και του Μακροχρόνιου Σχεδιασμού». Παρ’ όλα αυτά το περιεχόμενο έχει σημασία και ελπίζουμε να βοηθήσει τους αναγνώστες του.
Παναγιώτης Ε. Πετράκης
Ομ. Καθηγητής Οικονομικών του ΕΚΠΑ
Για να αποκτήσεις online πρόσβαση στο βιβλίο κάνε κλικ στο παρακάτω κουμπί
Δωρεάν Πλατφόρμα
E-Learning ΕΚΠΑ
Το E-Learning του ΕΚΠΑ εγκαινιάζει μία νέα πλατφόρμα (https://free.elearningekpa.gr) η οποία είναι αποκλειστικά για εγγεγραμμένους χρήστες και περιέχει δωρεάν προγράμματα καθώς και άρθρα/μελέτες/βιβλία σε διάφορους τομείς (δια βίου μάθηση, κοινωνία ,οικονομία, τεχνολογία, πολιτισμός, περιβάλλον , υγεία, φιλοσοφία κ.ά ).
Ποιος μπορεί
να εγγραφεί;
Στην πλατφόρμα μπορεί να εγγραφεί ο καθένας καθώς δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός. Το μόνο που απαιτείται είναι να κάνετε είσοδο (sign in) χρησιμοποιώντας ένα username και ένα password της επιλογής σας.